Het klinkt sympathiek: sociaal incasseren als nieuwe norm. Onder het toeziend oog van koningin Máxima zetten 28 publieke en private partijen eind maart hun handtekening onder het nieuwe 'Afsprakenkader Sociaal Incasseren'. De ambitie: kleine schulden klein houden, mensen met financiële problemen tijdig hulp bieden en vooral de menselijke maat terugbrengen in het incassoproces. Een warm verhaal, maar wie betaalt de rekening?
Achter de feestelijke ondertekening en de goede bedoelingen, sluimert bij veel (kleinere) ondernemers een ongemakkelijk gevoel. Als sociaal incasseren de norm begint te worden en de focus komt volledig op de schuldenaar te liggen, wie komt er dan nog op voor de belangen van de schuldeiser? Wie draait uiteindelijk op voor deze sociale aanpak? En wat als sociaal incasseren betekent dat u als ondernemer nóg langer moet wachten op uw geld?
Voor grote spelers is vertraging geen ramp
Het is belangrijk om te erkennen dat de ondertekenaars van het afsprakenkader – grote banken, verzekeraars, energiemaatschappijen, overheden – stuk voor stuk organisaties zijn met diepe zakken. Zij kunnen zich een langere incassotijd prima veroorloven. Hun bedrijfsmodellen zijn hier deels op ingericht en ze beschikken over afdelingen die dit soort trajecten kunnen beheren zonder direct in de knel te komen met hun cashflow.
Voor het gemiddelde MKB-bedrijf, de zzp’er of de lokale leverancier ligt dat anders. Die levert een dienst of product, rekent op betaling binnen de afgesproken termijn en heeft die inkomsten nodig voor de eigen bedrijfsvoering. Elke week dat een factuur openstaat, knaagt aan de cashflow – zeker in een tijd van gestegen kosten, krappe marges en economische onzekerheid. Het geef onrust en spanningen als teveel facturen te lang blijven openstaan.
Waar blijft de balans tussen coulance en cashflow?
Sociaal incasseren moet kwetsbare mensen beschermen tegen een schuldenval. Daar is niets mis mee. Maar wat we nu zien, is dat de balans lijkt door te slaan naar de debiteur, terwijl de schuldeiser – de partij die netjes heeft geleverd – steeds meer geduld moet tonen. In veel gevallen moet er na maanden spreekwoordelijk water bij de schuld worden gedaan en moet de schuldeiser zijn of haar verlies nemen.
Er is niets sociaal aan een situatie waarin de betaling van een ondernemer structureel wordt vertraagd onder het mom van ‘maatschappelijke meerwaarde’. Want hoe sociaal is het eigenlijk als u als ondernemer uiteindelijk de dupe bent van een systeem dat vooral goed klinkt op papier?
De maatschappelijke opbrengst van sociaal incasseren wordt becijferd op honderden miljoenen euro’s per jaar. Maar dat is abstracte waarde. Het betaalt geen salarissen, geen huur en geen leveranciers. Voor ondernemers telt slechts één ding: op tijd betaald worden voor geleverde diensten.
Een vorm van window dressing?
Er lijkt sprake van een vorm van window dressing: een sociaal gezicht naar buiten toe, maar zonder harde garanties voor de positie van de schuldeiser. De belofte van betere hulpverlening aan debiteuren is waardevol, maar gaat voorbij aan de realiteit dat veel bedrijven deze langetermijnbenadering gewoonweg niet kunnen dragen. Deze kritische noot is vaak niet te horen bij de zoveelste ondertekening van een sociaal incasseren project.
Waar blijft in het Afsprakenkader de erkenning dat ondernemers óók bescherming verdienen tegen wanbetaling? Waarom ontbreken concrete waarborgen dat hun belangen niet ondergesneeuwd raken in dit nieuwe incassolandschap? Zonder eerlijke balans dreigt sociaal incasseren uit te monden in een systeem waarin welwillende ondernemers worden gestraft voor hun begrip. Dat kan toch niet de bedoeling zijn. Of ondernemers gaan zich veel meer indekken tegen wanbetaling en gaan meer controles inbouwen in het financiële processen.
De rek is eruit bij het MKB
Uit recente cijfers blijkt dat betalingsachterstanden bij bedrijven nog steeds een structureel probleem zijn. Ondanks wettelijke betaaltermijnen van maximaal 30 dagen, betaalt slechts de helft van de bedrijven op tijd. Vooral het MKB heeft het zwaar. Tegelijk zien we dat marges onder druk staan, kosten stijgen en het ondernemersvertrouwen daalt.
In deze context is het ronduit zorgwekkend dat het incassoproces nóg trager en complexer lijkt te worden door extra sociale stappen en meer overlegmomenten. Begrip voor de situatie van de debiteur is prima, maar het mag niet ten koste gaan van de bestaanszekerheid van de schuldeiser.
Sociaal én zakelijk verantwoord incasseren
De oplossing ligt in balans. Ja, er moet ruimte zijn voor maatwerk en hulpverlening bij mensen die niet kúnnen betalen. Maar ook ondernemers moeten kunnen vertrouwen op een efficiënt en doeltreffend incassoproces. Een proces waarin sociaal en zakelijk verantwoord hand in hand gaan – niet tegenover elkaar staan.
Willems Gerechtsdeurwaarders & Incasso weet als geen ander hoe belangrijk die balans is. Wij incasseren met respect voor de menselijke situatie, maar ook met oog voor uw bedrijfsbelang. Sociaal incasseren is prima – zolang het geen synoniem wordt voor uitstel zonder einde.
Wordt uw klant ook steeds ‘sociaal’ als het op betalen aankomt? Laat uw vordering niet versloffen. Neem vandaag nog contact op met Willems Gerechtsdeurwaarders & Incasso uit Utrecht. Wij incasseren mét respect, maar zónder tijd te verliezen.
