In het domein van schuldenbeheer is er een groeiende behoefte aan duurzamere en kostenefficiëntere oplossingen. Minister Schouten heeft zich onlangs ingespannen om deze behoefte te adresseren door het doel te stellen de armoede tegen 2030 te halveren (Aanpak geldzorgen, armoede en schulden, juli 2022). Verder hebben verschillende voortrekkers, zoals kamerlid Don Ceder, en budgetexpert Annemarie van Gaal, belangrijke suggesties aangedragen, variërend van het verbeteren van het bestaansminimum tot de transformatie van deurwaarders tot socialere incasseerders.
Wij, bij Willems Incasso & Gerechtsdeurwaarders, erkennen en ondersteunen het belang van deze voorstellen, en willen graag een stap verder gaan. Er is dringend behoefte aan één centraal aanspreekpunt voor burgers met schulden. De deurwaarder kan daarbij een belangrijke sociale rol spelen. In dit artikel lichten we dat graag toe.
Teveel partijen rondom schulden
Als gerechtsdeurwaarder zitten wij bij debiteuren aan tafel om tot een oplossing te komen. In de praktijk merken we dat de situatie voor de meeste debiteuren compleet onduidelijk aan het worden is. Er is vanuit hen dringend behoefte aan één centraal aanspreekpunt voor vragen over de lopende schulden. De huidige versnippering van informatie over schulden leidt tot dubbel werk, onnodige gesprekken / bezoeken en verwarring voor zowel incassobureaus, gerechtsdeurwaarders als de overheid. Dit is vooral problematisch voor huishoudens met aanzienlijke schulden, die baat hebben bij meer overzicht en duidelijkheid. Daarom pleiten ook wij voor de invoering van één centrale regiehouder die niet alleen het bestaansminimum bewaakt, maar ook informeert en waar nodig doorverwijst.
De noodzaak van een centraal aanspreekpunt
Deurwaarders hebben zich in samenwerking met diverse partijen in de afgelopen jaren ingezet om de kwaliteit van leven voor mensen met schulden te verbeteren, bijvoorbeeld door het introduceren van de beslagvrije voet in 2021. Deze zorgt ervoor dat mensen met betalingsachterstanden voldoende geld overhouden voor essentiële kosten zoals huur, energie en levensonderhoud. De realistischer deze beslagvrije voet is, des te waarschijnlijker is het dat mensen hun afbetalingsregelingen kunnen nakomen.
Daarnaast zijn er ook inspanningen geleverd om de incassokosten te verminderen, bijvoorbeeld via de Geregistreerde Schuld Regeling, die onnodige kosten voorkomt en betalingsregelingen stimuleert die de beslagvrije voet respecteren. Deze inspanningen zijn onlangs erkend in een motie die door de Tweede Kamer is aangenomen.
De deurwaarder als aangewezen instantie
Als gerechtsdeurwaarders zijn we al gewend aan het voeren van moeilijke gesprekken en kunnen we vertrouwelijk omgaan met gevoelige informatie. Met een goed overzicht en het juiste juridische kader kunnen we niet alleen invorderen, maar ook signaleren en helpen waar nodig. Het is echter noodzakelijk dat we de wetgeving aanpassen om deze sociale rol officieel te erkennen en te ondersteunen om het financieel mogelijk te maken.
Tenslotte, om als deurwaarder effectief te kunnen functioneren als een centraal aanspreekpunt, is het essentieel dat alle betrokken partijen in het incassoproces de relevante gegevens beschikbaar stellen aan de schuldenaren. Organisaties zoals de NVVK en de gerechtsdeurwaardersbranche ontwikkelen platforms zoals het Schuldenknooppunt en Schuldenwijzer om dit te faciliteren, en het is van cruciaal belang dat ook de incassobranche deze informatie beschikbaar stelt.
Samengevat, een socialere rol voor deurwaarders, gekoppeld aan een meer gecentraliseerd en transparant incassosysteem, kan helpen om schulden op een duurzamere en eerlijkere manier te beheren.
